Artificial Intelligence en robotisering: een vloek of een zegen?

Afgelopen week publiceerde een indrukwekkende en lange lijst van topwetenschappers, waaronder Stephen Hawking, een open brief op de website van The Future of Life Institute.

In de brief waarschuwen de knappe koppen voor de gevaren van Artificial Intelligence (AI) ofwel kunstmatige intelligentie.

Een van de meest opmerkelijke passages in de brief is de oproep om het gevaar van de machine die zich tegen de mens keert niet langer te benaderen als fantasie, maar als serieus studieonderwerp. Zodat er maatregelen tegen te treffen zijn, in ons aller belang.

De Heilige Graal
Toen ik lang geleden in Utrecht Taalkunde studeerde, was AI al de heilige graal. De zelflerende computer, hoe geweldig zou dat zijn?! Er werd onderzoek gedaan naar bio-cellen die meer informatie konden opslaan dan de floppydisks die je toen nog had en naar computertalen, wetgeving, spraakpatronen, bewegingssensoren, etc. Allemaal componenten van een beetje zelflerend systeem, dat zich idealiter ook nog zelf voortbeweegt. AI als de software en de robot als de hardware. Een vriendin studeerde AI en was er wild enthousiast over. Mijn eigen enthousiasme was gelardeerd met angst voor waar dat allemaal toe zou leiden, want ik las sciencefictionboeken. En stelde mezelf de vraag: een zelflerend computersysteem dat zelf een computersysteem ontwerpt, hebben we daar nog vat op als mensheid?

Isaac Asimov
Als kind struikelde ik per ongeluk over een boek van Isaac Asimov, de grandmaster van de sciencefiction. Niet alleen een begenadigd verteller, maar bovendien iemand met een bijzonder heldere en wetenschappelijke geest. Asimov formuleerde al begin 1950 regels voor robots die ervoor moesten zorgen dat wij als mensen veilig zouden zijn naast deze sterke, slimme en zielloze wezens. Hij doopte de regels De Wetten der Robotica.

In bovenstaande video legt hij ze zelf uit. De logica ervan is van een grote schoonheid en tot op de dag van vandaag worden de wetten nog steeds als richtlijn gebruikt door de industrie die zich bezighoudt met AI en robotica.

Alarmklok
De opmars van robots en zelflerende computers is niet te stuiten, want de voordelen van een zelfsturende auto, huishoudelijke en verzorgende hulp, etc zijn gewoon te groot. Maar we moeten de ontwikkeling daarvan niet onbegrensd z'n gang laten gaan. Een aantal mensen zal geschrokken zijn van de open brief, maar mij stelt het grappig genoeg gerust. Een angst die al jaren wordt gevoed door Hollywood en door het gros der mensheid als lachwekkend terzijde wordt geschoven, wordt misschien eindelijk eens serieus genomen en daarmee komt de oplossing naderbij.

Ik kijk reikhalzend uit naar de verdere ontwikkelingen op dit gebied...